Türk Romanında Mevlana ve Mevlevilik Etkisi – Vildan Güzel
“DÜN AKILLIYDIM DÜNYAYI DEĞİŞTİRMEK İSTEDİM
BUGÜN İSE BİLGEYİM, KENDİMİ DEĞİŞTİRDİM.”
Hz. Mevlana
Bu kitapta, Türk romanının, başlangıçtan günümüze kadar olan döneminde farklı biçimlerde ve niyetlerde, Mevlana ve Mevleviliğe olan ilgisinin izleri sürülmüştür. Ancak bu izler, yazarların ve dönemlerin etkilerini incelemenin yanı sıra, klasik metinlerle olan paralellikleri açısından incelenmiştir. Nitekim yazarlar, klasik eserlerden yaptıkları alıntıları kendi kurguları için kullanmış olsalar da bu çalışmada özellikle bizzat alıntıların kendileri ve içinde yeşerdikleri tasavvufi geleneğin anlam ve katmanları verilmeye çalışılmıştır.
Romandaki alıntı ve vurgular, öncelikle Mevlana’nın eserleriyle -Mesnevi, Divan-ı Kebir, Rubailer, Fihi Ma-fih- ve Şems-i Tebrizi’nin Makalat’ıyla, Ahmed Eflaki’nin Ariflerin Menkıbeleri’yle karşılaştırılmıştır. Ayrıca Mevlana ve öğretileri üzerine çalışan bilim insanlarının yorumlarından yararlanılmış; bazen de kavramların Mevleviliğin ötesinde tasavvuf tarihinde kazanıldığı anlamlara dikkat çekilmiştir.
Yedi bölümden oluşan kitapta, her bölüm, ele alınan konunun geçtiği farklı eserleri esas almakta; bu evreler aynı zamanda modern Türk Edebiyatının da evreleri olduğu için ayrıca anlam kazanmaktadır.